"....จากการออกตรวจคนไข้กับอาจารย์จรัสศักดิ์ ทำให้ได้เจอเคส psoriasis หลากหลายเคสมาก ซึ่งแต่ละเคสมีความน่าสนใจเป็นอย่างมาก ทั้งในแง่ตัวโรค การรักษา และด้านจิตใจของผู้ป่วย ซึ่งปกติแล้วโดยส่วนตัวข้าพเจ้า ไม่เคยเห็นเคส psoriasis ที่มีระยะโรคสงบได้ดีขนาดนี้ อย่างน้อยก็ยังพบผื่นรอยโรคอยู่บ้าง แต่ในการออก OPD ครั้งนี้ ได้เห็นหลายเคสที่มีระยะสงบของโรคแบบที่ไม่ค่อยเห็นผื่นแล้ว ซึ่งตัวผู้ป่วยเอง ก็มีความสุขมาก ซึ่งปกติส่วนใหญ่จะเจอผู้ป่วยโรคสะเก็ดเงินที่ดูซึมเศร้า ดูเป็นกังวล แต่ผู้ป่วยที่นี่ ดูมีความสุข ไม่ค่อยเป็นกังวล ซึ่งเป็นผลจากการรักษาที่มีประสิทธิภาพ โดยไม่ได้รักษาแค่ที่ตัวโรค แต่เป็นการรักษาโดยให้กำลัง ให้คำแนะนำแก่ผู้ป่วยร่วมด้วย ซึ่งเป็นคำแนะนำในการดูแลตัวเองในด้านอาหาร การออกกำลังกาย เป็นต้น อีกทั้งที่นี่ยังมีการรวมกลุ่มไลน์ ผู้ป่วยที่เป็นโรคสะเก็ดเงิน ทำให้ผู้ป่วยได้มีโอกาสปรึกษาเกี่ยวกับตัวโรคซึ่งกันและกัน มีโอกาสได้ช่วยให้กำลังใจ เสริมสร้างกำลังใจให้แก่กัน ซึ่งเป็นวิธีที่ดีมากๆ
การออกOPDในครั้งนี้ ข้าพเจ้ามีความประทับใจเป็นอย่างมาก ทั้งการรักษาผู้ป่วย การดูแลรักษาด้านจิตใจ การร่วมกลุ่มทำกิจกรรมต่างๆ ซึ่งเป็นการรักษาแบบเป็นองค์รวม ทำให้ผู้ป่วยมีอาการดีขึ้นและมีจิตใจที่เข้มแข็ง พร้อมที่จะต่อสู้กับตัวโรคต่อไปอย่างมีความสุข"...... จากใจ นศพ.วรรณวรางค์ คล่องดี
ความรู้ต่อไปนี้ เป็นการรวบรวม จากน้องนศพ. แต่การรักษาแบบใหม่ ไม่ใช่นะ เหมือนพลิกหน้ามือเป็นหลังมือเลยทีเดียว...ลองอ่านดูนะ
Psoriasis
Psoriasis
เป็นโรคทางผิวหนังที่พบบ่อยมาก พบประมาณร้อยละ 1-3 ของประชากรโลก
พบมากในคนผิวขาว
สาเหตุและพยาธิกำเนิด
-
systemic,
inflammatory, autoimmune T-cell mediated disease
-
พันธุกรรมมีผลในการเกิดโรค
-
ตัวกระตุ้นในการเกิดผื่นที่สำคัญคือ physical trauma ซึ่งทำให้เกิดรอยโรคขึ้นใหม่ “Koebner phenomenon” , การติดเชื้อ เช่น streptococcus, HIV ยา เช่น กลุ่ม beta-
blocker, lithium,ACEI และความเครียด เป็นต้น
ลักษณะทางคลินิก มีหลายแบบ
ได้แก่
- Plaque-type
psoriasis (psoriasis vulgaris) พบบ่อยที่สุด ผื่นมีลักษณะหนา
ขอบเขตชัด สีแดงสด มีขุยสีขาวขุ่นหรือสีเงิน เมื่อใช้เล็บขูดสีขาวจะหลุด
ถ้าขูดแรง จะมีจุดเลือดออกใต้ผิวหนัง (Auspitz’s sign)
พบบ่อยบริเวณข้อศอก เข่า หนังศีรษะ หลังหู ท้ายทอย สะดือ มือ เท้า
- Guttate psoriasis
(eruptive psoriasis) พบบ่อยในเด็ก อาจพบหลังติดเชื้อ Streptococcus
ผื่นจะมีขนาดเล็ก กะจายทั่วตัว
- Pustular
psoriasis เป็น sterile pustule อยู่บนผื่นแดงของโรคสะเก็ดเงิน
- Erythrodermic
psoriasis เป็นผื่นแดงกระจายทั่วตัว มีขุยไม่มากเหมือน plaque
type
- Flexural
psoriasis (inverse psoriasis) รอยโรคจะอยู่บริเวณศอก
ข้อพับต่างๆ
รอยโรคที่เล็บ
อาจพบถึงร้อยละ 50 ของผู้ป่วย มีลักษณะดังนี้
- pitting : หลุมเล็กๆบน nail plate พบบ่อยสุด
- oil spot : เป็นวงสีเหลืองอยู่ใต้เล็บ
- subungual hyperkeratosis : ผิวหนังใต้เล็บหนา ขรุขระ
มีสีผิดปกติ
- onycholysis : ตัวเล็บแยกจากผิวหนัง
- onychodystrophy:
แผ่นเล็บเสียมาก ขรุขระ หงิกงอ
และนอกจากรอยโรคที่ผิวหนังและเล็บแล้ว
อาจมีข้ออักเสบร่วมด้วย (psoriasis
arthritis) อาจเป็นได้ทั้งข้อเล็กและข้อใหญ่ก็ได้
การวินิจฉัย
จากการตรวจร่างกาย ถ้าไม่น่ใจอาจตรวจทางจุลพยาธิวิทยา
ซึ่งจะพบ parakeratosis
ในชั้น stratum corneum ร่วมกับ neutrophil
infiltrate
การวินิจฉัยแยกโรค
Pityriasis rosea
Seborrheic dermatitis
Pityriasis rubra pilaris
LE
การรักษา
หลักการ
- พิจารณาว่าเป็นมากหรือน้อย
ถ้า <10%
BSA ให้ใช้ยาทา แต่ถ้า >20%BSA ให้ยับประทาน,ยาฉีด,
phototherapy
- เลือกยาให้เหมาะสมกับบริเวณที่มีรอยโรค
- วางแผนการรักษาเป็นช่วง
- คำนึงถึงผลข้างเคียงในระยะยาว
ยารักษา
psoriasis ที่สำคัญคือ
ยาทา corticosteroid,
tar preparation , anthralin, vit D, calcineurin inhibitors, salicylic acid,
retinoid
ยารับประทาน metrotrexate , infliximab, adalimumab, ustekinumab
การฉายรังสีและเลเซอร์
UVB, PUVA, Laser
Prognosis
เป็นโรคที่ไม่หายขาด
มีผื่นขึ้นๆยุบๆ สรุปจาก นศพ. วรรณวรางค์ คล่องดี
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น